Ile-de-mar
Pancratium maritimum
Amaryllidaceae Liliaceae
Àutri noum : Muguet-de-mar, Ile-sóuvage, Campaneto.
Noms en français : Lys de mer, Lis des sables.
Descripcioun :L'ile-de-mar es uno poulido planto de sablo que trachis en ribo de mar. Se recounèis à sa flour (emé uno corolo di douge dènt) d'un biais eisa. Sènt qu'embaumo. Lou poudrés recounèisse peréu à la debuto de la primo à si fueio envertouiado ; aquésti fueio crèbon l'estiéu e se retrobon dessecado au pèd de la planto. Li grano soun negro e sèmblon de carboun de bos.
Usanço :Es uno planto empouisounanto que caup proun d'alcalouïdo dangerous. Èro couneigudo de la farmacìo greco (pankration = "touto puissanço") qu'èro emplegado pèr purga lou cors. Fau saupre qu'à d'ùni prouprieta alucinougèno.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pancratium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Liliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 13 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Nouvèmbre
Liò : Mar
- Sablo
- Duno
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Pancratium maritimum L., 1753
Coucoumbre
Trollius europaeus
Ranunculaceae
Àutri noum : Làudio, Lóudio, Pairoulet.
Noms en français : Trolle d'Europe, Boule d'Or.
Descripcioun :Lou coucoumbre (en Ubaio, J.R. Fortoul, op.cit.) o laudìo e paroulet (en Tiniò, J.L. Domenge, op.cit.) es uno meno de gros boutoun d'or que trachis dins li prado de mountagno.
Usanço :Es uno planto empouisounanto qu'a pouscu servi en Russìo coume remèdi (vèire çai-souto). Au nostre es uno di flour, emé li péuno, à èstre acampado pèr li fèsto, la Festo-Diéu en Ubaio e pèr Marìo en Tiniò : Èro culi "en Uiou en li prat d'Araminos, à l'ibac". Se metié de bouquet "à l'autar de la Madono al mes de mai" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61)
.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trollius
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Trollius europaeus L., 1753